به گزارش همشهری آنلاین، نخستین شلیک این موشک در جنگ واقعی در دسامبر ۱۹۹۲ توسط یک جنگنده اف-۱۶ فایتینگ فالکن علیه یک میگ-۲۵ عراقی در جنوب عراق صورت گرفت که به سرنگونی جنگنده عراقی انجامید. علاوه بر هواپیماهایی که به عنوان پایهٔ طراحی انتخاب شده بودند، در سالهای بعد این موشک بر روی جنگندههای دیگری چون یوروفایتر تایفون، اف-۱۸ سوپرهورنت، اف-۵ ئی تایگر، و جنگندههای سوئدی ساب ۳۷ ویگن و ساب ۳۹ گریپن هم نصب شدهاست.
پیشینه
موشک هوابههوای میانبرد پیشرفته ایم-۱۲۰ (AIM-۱۲۰ Advanced Medium-Range Air-to-Air Missile) با نام اختصاری آمرام (AMRAM) موشکی با قابلیت شلیک در تمامی شرایط آب و هوایی به اهداف فراتر از میدان دید است. این موشک مافوق صوت هواپایه و رهگیر هوایی از رادار فعال برای پیگیری هدف، و فرکانسهای رادیویی فعال برای تشخیص هدف استفاده میکند و بعد از شلیک به روشهای ناوبری مستقل خود برای درگیری با هدف متکی است. وجود رادار، سیستم میکروکامپیوتری و واحد اطلاعات گرانشی باعث میشود تا وابستگی این موشک به سیستم کنترل آتش هواپیمای شلیککننده آن به حداقل برسد.
برنامه ساخت این موشک در پی توافق ایالات متحده و چند عضو دیگر ناتو برای طراحی یک موشک هوا به هوای جدید آغاز شد. اولین مطالعات این برنامه در سال ۱۹۷۵ انجام شد که در آن توصیه شده بود درگیریهای هوایی آینده بایستی برای مسافتهای ۵ تا ۶۵ کیلومتری برنامهریزی شوند. ویژگیهای این موشک بر اساس نیازهای جنگی سال ۱۹۸۵ به بعد مشخص شده بود. مرحله طراحی مفهومی این برنامه در سال ۱۹۷۹ تکمیل شد و دو شرکت ریتیون و هیوز برای ساخت این موشک انتخاب شدند. هواپیماهای جنگنده مکدانل داگلاس اف-۱۵ ایگل، جنگنده اف-۱۶ فایتینگ فالکن و پروژه در حال طراحی جنگنده مافوق صوت و چندمنظوره لاکهید مارتین اف-۲۲ رپتور در نیروی هوایی آمریکا، اف-۱۴ دی، اف-۱۸ هورنت در نیروی دریایی آمریکا، اف-۴هایِ نیروی هوایی آلمان و تورنادوها و سی هریرهای ِ بریتانیایی هم به عنوان هواپیمای پایه برای طراحی این موشک انتخاب شدند.
در دسامبر ۱۹۸۱ هر دو این شرکتها شلیک آزمایشی موشکهای خود را انجام دادند که نیازهای نیروی هوایی و نیروی دریایی را برآورده میکرد. نیروی هوایی در نهایت شرکت هیوز را برای ادامه توسعه موشک انتخاب کرد و در سال ۱۹۸۷ با هر دو شرکت هیوز و ریتیون که اکنون با یکدیگر ادغام شدهاند، برای تولید آن قرارداد بست. پس از شلیک بیش از ۲۰۰ موشک از سال ۱۹۹۱ کاربرد رسمی این موشک در نیروی هوایی و دریایی آمریکا آغاز شد.
عملکرد
آمرام از یک موتور راکتی سوخت جامد استفاده میکند که آن را به سرعت چهار ماخ رسانده و بردی فراتر از ۴۸ کیلومتر را به آن میبخشد. سیستم خودکار پیچیده، سرعت بسیار بالا، و مانورپذیری فوقالعاده باعث میشود تا شانس فرار از چنگ آمرام به حداقل برسد. در لحظه رهگیری فیوز مجاورتی موشک بمب حاوی حدود بیست کیلو مواد منفجره آن را فعال میکند تا هدف را نابود کند. در مسافتهای کوتاه این موشک کاملاً به رادار خود متکی است و هواپیمای شلیککننده نیازی به هدایت آن ندارد اما در مسافتهای طولانیتر این موشک از هدایت اینرسیایی بهره برده و اطلاعات مربوط به تغییرات هدف را از هواپیمای شلیککننده خود دریافت میکند.
شناسنامه ایم-۱۲۰ آمرام
- نوع: موشک هوا به هوا
- تولید: ایالات متحده آمریکا
- تاریخچه خدمت: ۱۹۹۱ تاکنون
- سازنده کارخانه هیوز و کارخانه ریتیون
- قیمت واحد : ۳۸۶٬۰۰۰ دلار
- وزن: ۱۵۰ کیلوگرم
- طول : ۳٫۶۶ متر
- قطر: ۱۷۸ میلیمتر
- برد موثر: مدل ای:۵۵ کیلومتر
- مدل بی: ۷۵ کیلومترمدل سی:۱۰۵ کیلومتر
- مدل دی:۱۶۰ کیلومتر
- کلاهک: مواد منفجره ترکشدار
- سرعت: ۴ ماخ
شرح تصویر: اف ۱۴ در حال حمل موشک ایم-۱۲۰ آمرام
نظر شما